W wirtualnym Muzeum Polskich Korporacji Akademickich zaprezentowano w formie osobnych opracowań historię oraz stan członkowski 18 korporacji lwowskich. Stanowiły one większość znaczących polskich korporacji funkcjonujących w owym czasie we Lwowie. Na temat pozostałych polskich korporacji oraz korporacji mniejszości narodowych wiadomo mniej. Można mieć nadzieję, że w miarę powiększania zbiorów Archiwum Korporacyjnego także te korporacje doczekają się osobnych opracowań na stronie. Tymczasem już teraz krótko zaprezentowana zostanie większość z nich.
Poniższe, zazwyczaj fragmentaryczne listy członków mniejszych korporacji lwowskich obejmują średnio po kilka bądź kilkanaście nazwisk. Będziemy wdzięczni za ich uzupełnianie i korektę, przesyłanie danych biograficznych i fotografii członków korporacji (vide Kontakt), jak także za pomoc w poszukiwaniach materialnych śladów oraz wszelkich informacji o samych korporacjach (vide Poszukiwania).
Data powstania: 20 czerwca 1893 r.
Barwy: jasnozielona – ciemnoczerwona – jasnoniebieska
Dewiza: ?
Rys historyczny
Leopolia została założona 20 czerwca 1893 r. Była korporacją wielonarodowościową wzorowaną na niemieckich związkach typu “corps”. Skupiała w szczególności Niemców, Austriaków, Polaków, Czechów, Ukraińców i Żydów. Utrzymywała kontakty z korporacjami z Czerniowiec. Działała do I wojny światowej.
Brak wiadomości o działalności korporacji w okresie po I wojnie światowej. Przynajmniej do połowy lat 30-tych odbywały się jednak spotkania grupy filistrów Leopolii.
Mało prawdopodobne, aby zbieżność nazw z powstałą w 1923 r. Polską Korporacją Akademicką “Leopolia” była zupełnie przypadkowa, choć źródła na ten temat milczą.
Całkowita ustalona, fragmentaryczna imienna lista członków obejmuje sześć nazwisk.
Lista członków
Data powstania: 1898 r.
Barwy: ?
Dewiza: ?
Emunah powstała w 1898 r. Była korporacją żydowską. Należała do Związku Akademickich Zrzeszeń Korporacji Syjonistycznych.
Data powstania: 1906 r.
Barwy: ?
Dewiza: ?
Hasmonea powstała w 1906 r. Była korporacją żydowską. Należała do Związku Akademickich Zrzeszeń Korporacji Syjonistycznych.
Data powstania: 1908 r.
Barwy: ?
Dewiza: ?
Makabea powstała w 1908 r. Była korporacją żydowską. Należała do Związku Akademickich Zrzeszeń Korporacji Syjonistycznych.
Data powstania: przed 1914 r.
Barwy: ?
Dewiza: ?
Judea powstała przed I wojną światową. Była korporacją żydowską. Po I wojnie światowej nie kontynuowała działalności.
Data powstania: 1913 r.
Barwy: czerwona – biała
Dewiza: ?
Rys historyczny
Gascognia została założona w 1913 r., być może w Czerniowcach, a zaraz potem przeniosła się do Lwowa. Była korporacją typu “corps”.
Brak wiadomości o działalności korporacji w okresie po I wojnie światowej. Mało prawdopodobne, aby zbieżność nazw z powstałą w 1924 r. Polską Korporacją Akademicką Gasconia była zupełnie przypadkowa, choć brak odniesień w źródłach na ten temat.
Data powstania: 1922 r.
Barwy: niebieska – czerwona – złota
Dewiza: „Treu dem Volke, treu der Heimat” („Wiernie narodowi, wiernie stronom rodzinnym”)
Prezydium Związku Akademików Niemieckich we Lwowie, 1933 r.
Związek Akademików Niemieckich we Lwowie (Verein Deutscher Hochschüler Lemberg) powstał w 1922 r. z inicjatywy dra Ludwika Schneidera. Był pierwszym z powstałych w Polsce związków akademików niemieckich. Wzorowano się na tradycyjnych korporacjach, w szczególności na Związku Studentów Niemieckich (Verein Deutscher Studenten). Senat Uniwersytetu zatwierdził statut Związku w 1925 r. Kuratorami z ramienia uczelni byli prof. Jan Czekanowski (Leopolia), a od połowy lat 30-tych ks. prof. Adam Gerstman (Lutyko-Venedya, Gasconia, Obotritia)
Związek miał charakter koedukacyjny. Zrzeszał niemieckich studentów i studentki lwowskich uczelni wyższych, w większości pochodzących z Galicji Wschodniej. W ramach korporacji działała posiadająca organizacyjną autonomię “Grupa Studentek Niemieckich” (Gruppe deutscher Studentinnen). Członkowie korporacji po zakończeniu studiów byli skupieni w Kole Filistrów.
Podobnie jak w przypadku większości innych korporacji noszono (czarne) korporantki oraz bandy (szarfy) w kolorach Związku. Barwy używane były jednak zazwyczaj w trakcie spotkań w siedzibie korporacji.
Korporacja należała do powstałego w 1926 r. Zrzeszenia Związków Akademików Niemieckich w Polsce (Verband der Vereine Deutscher Hochschüler in Polen).
Całkowita ustalona, imienna lista członków obejmuje 191 nazwisk.
Po wojnie członkowie korporacji należeli do działającego w Republice Federalnej Niemiec Zrzeszenia Związków Akademików Niemieckich w Polsce (Verband der Vereine Deutscher Hochschüler Polens).
Data powstania: 1924 r.
Barwy: ?
Dewiza: ?
Rys historyczny
Fraternitas powstała w 1924 r. Miała być jedną z trzech działających w 20-leciu międzywojennym w Polsce żydowskich korporacji akademickich o charakterze asymilanckim. Nawiązywała tym samym do popularnych w społeczności żydowskiej w XIX w., ale w znacznym stopniu wypartych pod wpływem idei syjonistycznych, poglądów o konieczności walki o równouprawnienie Żydów połączonej z wyrzeczeniem się przez nich świadomości narodowej na rzecz ich przekształcenia w „Polaków wyznania mojżeszowego”.
Całkowita ustalona, fragmentaryczna imienna lista członków obejmuje zaledwie trzy nazwiska.
Lista członków
Data powstania: 1924 r.
Barwy: ?
Dewiza: ?
Hebronia powstała w 1924 r. Była korporacją żydowską. Należała do Związku Akademickich Zrzeszeń Korporacji Syjonistycznych.
Data powstania: 1925 r.
Barwy: ?
Dewiza: ?
Barissia powstała w 1925 r. Była korporacją żydowską. Należała do Związku Akademickich Zrzeszeń Korporacji Syjonistycznych.
Data powstania: 1925 r.
Barwy: ?
Dewiza: ?
Zelotia powstała w 1925 r. Była korporacją żydowską. Należała do Związku Akademickich Zrzeszeń Korporacji Syjonistycznych.
Zaproszenie na Tradycyjny Bal Osnowy 20 II 1930 r.
Data powstania: przed kwietniem 1928 r.
Barwy:
Dewiza:
Osnowa miała być korporacją studentów ukraińskich. Skupiała słuchaczy Politechniki Lwowskiej. Władze uczelni zatwierdziły działalność korporacji prawdopodobnie w początkach 1928 r.
Data powstania: kwiecień 1928 r.
Barwy: drapowa – czerwona – złota
Dewiza: ?
Rys historyczny
Szczerbiec powstała w kwietniu 1928 r. Współpracowała z Towarzystwem Szkoły Ludowej.
Była korporacją chrześcijańską i od 1929 r. należała do Zjednoczenia Polskich Akademickich Korporacji Chrześcijańskich.
Z powodu braku członków w semestrze zimowym 1933/34 r. połączyła się z lwowską K! Orlęta kresowe. Połączone korporacje działały jako “Orlęta kresowa”, na codzień używno jednak nazwy „Orlęta-Szczerbiec”. W nieznanych okolicznościach w lutym 1938 r. z połączonych korporacji wyłoniła się ponownie K! Szczerbiec.
Całkowita ustalona, fragmentaryczna imienna lista członków obejmuje cztery nazwiska.
Lista członków
Data powstania: kwiecień 1928 r.
Barwy: wiśniowa – złota – zielona
Dewiza: ?
Rys historyczny
Ikaria została założona w kwietniu 1928 r.
Była korporacją chrześcijańską i od maja 1928 r. należała do Zjednoczenia Polskich Akademickich Korporacji Chrześcijańskich.
Współpracowała z Ligą Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. Była jedną z nielicznych korporacji lwowskich, które wydawały własny biuletyn.
Prawdopodobnie zaprzestała działalności przed 1935 r.
Całkowita ustalona, fragmentaryczna imienna lista członków obejmuje siedem nazwisk, w tym jednego członka honorowego (?).
Brak informacji o działalności Ikarii oraz spotkaniach jej członków w czasie wojny i w okresie powojennym.
Lista członków
Data powstania: listopad 1928 r.
Barwy: ciemnozielona – złota – seledynowa
Dewiza: ?
Rys historyczny
Swentowid została założona przez siedmiu lwowskich studentów w 1928 r. Powstała z nieformalnej (?) organizacji (grupy) studenckiej (?) “Klub Słonia”.
Była korporacją chrześcijańską i od 1929 r. należała do Zjednoczenia Polskich Akademickich Korporacji Chrześcijańskich.
Korporacja działała na pewno do końca 1936 r. Według niepotwierdzonych informacji mogła później zaprzestać działalności.
Całkowita ustalona, fragmentaryczna imienna lista członków obejmuje osiem nazwisk.
Brak informacji o działalności Swentowida oraz spotkaniach jej członków w czasie wojny i w okresie powojennym.
Lista członków
Data powstania: 16 III 1928 r.
Barwy: stalowa – czerwona – srebrna
Dewiza: ?
Rys historyczny
Promethea, Lwów 16 III 1929 r.
Promethea powstała dnia 16 III 1928 r. Szczególnym celem korporacji była praca społeczna “nad propagandą polskiego morza”.
Początkowo należała do Zjednoczenia Polskich Akademickich Korporacji Chrześcijańskich. Po krótkim czasie wystąpiła, a od dnia 7 XII 1928 r. była członkiem Związku Polskich Korporacji Akademickich (data starszeństwa związkowego: 7 II 1929 r.). Kandydowała pod opieką K! Lutyko-Venedya. Uchwałą Lwowskiego Koła Międzykorporacyjnego została wykluczona ze Związku za udział w pochodzie na cześć Marszałka Józefa Piłsudskiego dnia 19 III 1930 r. W 1931 r. wraz z K! Bellona i K! Fidelia Leopoliensis stworzyła sanacyjny związek międzykorporacyjny - Radę Legionu Korporacyjnego - Okręg Lwowski, a następnie należała do grupy korporacji, które w 1932 r. stworzyły sanacyjny ogólnopolski związek międzykorporacyjny - Federację Polskich Korporacji Akademickich.
Prawdopodobnie w połowie lat 30-tych zaprzestała działalności.
Całkowita ustalona, fragmentaryczna imienna lista członków obejmuje 18 nazwisk, w tym czterech członków honorowych.
Brak informacji o działalności Promethei oraz spotkaniach jej członków w czasie wojny i w okresie powojennym.
Lista członków
Data powstania: 11 II 1930 r.
Barwy: zielona – złota – biała
Dewiza: ?
Rys historyczny
Bellona powstała dnia 11 II 1930 r.
W 1930 r. korporacja została przyjęta do Związku Polskich Korporacji Akademickich (data starszeństwa związkowego: 25 II 1930 r.). Za podpisanie wypowiedzi w sprawie brzeskiej, wykluczona ze Związku. Blisko współpracowała ze Związkiem Strzeleckim. W 1931 r. wraz z K! Promethea i K! Fidelia Leopoliensis stworzyła sanacyjny związek międzykorporacyjny - Radę Legionu Korporacyjnego - Okręg Lwowski, a następnie należała do grupy korporacji, które w 1932 r. stworzyły sanacyjny ogólnopolski związek międzykorporacyjny - Federację Polskich Korporacji Akademickich.
Prawdopodobnie ok. 1936 r. Bellona zaprzestała działalności.
Całkowita ustalona, fragmentaryczna imienna lista członków obejmuje jedenaście nazwisk.
Brak informacji o działalności Bellony oraz spotkaniach jej członków w czasie wojny i w okresie powojennym.
Lista członków
Data powstania: 20 XI (?) 1930 r.
Barwy: khaki – złota – bordowa
Dewiza: ?
Rys historyczny
Fidelia powstała dnia 20 XI (?) 1930 r. Blisko współpracowała z Legionem Młodych.
W 1931 r. wraz z K! Promethea i K! Bellona powołała sanacyjny związek międzykorporacyjny - Radę Legionu Korporacyjnego - Okręg Lwowski, a następnie należała do grupy korporacji, które w 1932 r. stworzyły sanacyjny ogólnopolski związek korporacji - Federację Polskich Korporacji Akademickich.
Całkowita ustalona, fragmentaryczna imienna lista członków obejmuje 28 nazwisk.
Brak informacji o działalności Fidelii oraz spotkaniach jej członków w czasie wojny i w okresie powojennym.
Lista członków
Data powstania: 1930 r.
Barwy: ?
Dewiza: ?
Galijah powstała w 1930 r. Była korporacją żydowską. Należała do nurtu syjonistyczno-rewizjonistycznego.
Lista członków
Data powstania: 29 V 1931 r.
Barwy: niebieska – złota – karminowa
Dewiza: ?
Rys historyczny
Chrobria powstała dnia 29 V 1931 r. Prawdopodobnie została założona z inspiracji K! Fidelia. Miała mieć charakter szlachecki.
Obok K! Promethea, K! Bellona, K! Fidelia należała do sanacyjnej Rady Legionu Korporacyjnego - Okręg Lwowski.
Prawdopodobnie zaprzestała działalności już w 1932 r.
Całkowita ustalona, fragmentaryczna imienna lista członków obejmuje sześć nazwisk.
Brak informacji o działalności Fidelii oraz spotkaniach jej członków w czasie wojny i w okresie powojennym.
Lista członków
Data powstania: 21 III 1930 r.
Barwy: jasnopopielata – złota – niebieska
Dewiza: ?
Rys historyczny
Silvania została założona w 1930 r. przez studentów leśnictwa Wydziału Rolniczo-Lasowego Politechniki Lwowskiej. Była korporacją wydziałową leśników. Postanowiono, że szczególnym celem korporacji miała być praca na rzecz ochrony przyrody, w szczególności lasów polskich.
Od października 1931 r. należała do Związku Polskich Korporacji Akademickich (data starszeństwa związkowego: październik 1931 r.). Kandydowała pod opieką K! Leopolia.
Z powodu małej liczby studentów oraz braku perspektyw rozwojowych została rozwiązana w styczniu 1932 r.
Całkowita ustalona, niekompletna imienna lista członków obejmuje 23 nazwiska.
Lista członków
Data powstania: 15 (10 ?) X 1932 r.
Barwy: pomarańczowa – srebrna – bordowa
Dewiza: ?
Rys historyczny
Kadra została założona dnia 15 (10 ?) X 1932 r. przez grupę studentów należących do Legionu Młodych. Należała do korporacji sanacyjnych.
Od 1932/33 r. należała do sanacyjnego związku międzykorporacyjnego - Federacji Polskich Korporacji Akademickich.
Prawdopodobnie zaprzestała działalności przed 1935 r.
Całkowita ustalona, fragmentaryczna imienna lista członków obejmuje cztery nazwiska. W 1932 r. miała liczyć ok. 30 członków.
Brak informacji o działalności Kadry oraz spotkaniach jej członków w czasie wojny i w okresie powojennym.
Lista członków
Data powstania: 1935 r.
Barwy: ciemno niebieska – srebrna – błękitna
Dewiza: ?
Rys historyczny
Gdynia powstała w 1935 r. z inicjatywy działaczy Myśli Mocarstwowej braci Aleksandra i Adolfa Bocheńskich. Blisko współpracowała z Ligą Morską i Kolonialną.
Od 1932/33 r. należała do sanacyjnego związku międzykorporacyjnego - Federacji Polskich Korporacji Akademickich.
Prawdopodobnie zaprzestała działalności przed 1939 r.
Całkowita ustalona, fragmentaryczna imienna lista członków obejmuje osiem nazwisk.
Brak informacji o działalności Gdynii oraz spotkaniach jej członków w czasie wojny i w okresie powojennym.
Lista członków
Data powstania:
Barwy: stalowa – złota – czerwona
Dewiza: ?
Zaproszenie na wieczór karnawałowy Korpusu 16 I 1937 r.
Data powstania: 1924 r. (?)
Barwy: złoto-granatowo-czerwone
Dewiza: ?
Korpus Zawisza Czarny, Lwów 1935 r.
Zgodnie z nazwą Zawisza Czarny należał do korporacji typu korpusowego. Skupiał studentów Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie.
Prawdopodobnie należał do Związku Polskich Korpusów Studenckich. Działał do wybuchu II wojny światowej.
Lista członków
Alfred Świtalski, przed 1935 r.Alfred Świtalski, przed 1935 r.
Data powstania: lata 30-te
Barwy: ?
Dewiza: ?
Grunvaldia powstała w latach 30-tych. Należała do korporacji syjonistycznych.
Listy członków opracowano na podstawie:
1) materiałów archiwalnych z Archiwum Korporacyjnego,
2) wydawnictw encyklopedycznych i biograficznych oraz rozmów z rodzinami członków korporacji.
Opracowanie: Bartłomiej P. Wróblewski
Opublikowano: 2 X 2010 r.
Ostania zmiana: 24 XII 2013 r.
Propozycja cytowania: Bartłomiej P. Wróblewski, Mniejsze i mniej znane korporacje akademickie ze Lwowa 1893-1939, (na:) www.archiwumkorporacyjne.pl, stan 24 XII 2013 r.