K! Unia
Dekiel Unii - vide Poszukiwania. |
Nazwa:
Polska Akademicka Korporacja “Unia”
Siedziba:
Warszawa
Data powstania:
czerwiec 1921 r.
Barwy:
ciemnozielona – karmazynowa – złota
Dewiza:
„Unitas vim creat” („Jedność tworzy siłę”) |
Rys historyczny
Unia była jedną z pierwszych korporacji założonych w Warszawie po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Powstała w czerwcu 1921 r. z inicjatywy grupy 11 studentów Wydziału Prawa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Jako podstawy ideowe wskazano sześć zasad: wolność, równość, braterstwo, jedność, zgodę i tolerancję. Korporacja została afiliowna przy przy Uniwersytecie Warszawskim, a jej kuratorem z ramienia uniwersyteckiego Senatu był prof. Ignacy Koschembahr-Łyskowski.
Komers Unii, w najniższym rzędzie od lewej: 1. Konrad Czyrski, NN, NN, NN, NN, 6. Józef Tauzowski, Warszawa 1925 r.
Od dnia 21 I 1922 r. Unia należała do Związku Polskich Korporacji Akademickich (data starszeństwa związkowego: 10 IX 1921 r.). Prawa członka rzeczywistego uzyskała dnia 4 V 1922 r. W konsekwencji “reform” jędrzejewiczowskich po 1933 r. korporacja zanikła.
Siedziby Unii mieściły się: w latach 1924-26 w Moście Poniatowskiego (II zejście, nr 17), w roku akademickim 1927/28 przy ul. Marszałkowskiej 73/1, w roku akademickim 1928/29 przy ul. Kruczej 7/3, w roku akademickim 1929/30 w Moście Poniatowskiego (2-gi filar), w roku akademickim 1930/31 przy ul. Mokotowskiej 59/1, a w latach 1931-33 na Krakowskim Przedmieściu 14/17 (14/16).
Całkowita ustalona, niekompletna imienna lista członków korporacji obejmuje 90 nazwisk.
Brak wiadomości o powojennej działalności Unii i spotkaniach jej członków.
Lista członków
Poniższa, niekompletna lista członków Unii obejmuje 90 nazwisk. Będziemy wdzięczni za jej uzupełnianie i korektę, przesyłanie danych biograficznych i fotografii członków korporacji (vide Kontakt), jak także za pomoc w poszukiwaniach materialnych śladów oraz wszelkich informacji o samej korporacji (vide Poszukiwania).
Członkowie honorowi
- Ignacy Koschembahr-Łyskowski, (3 lutego 1864 w Żelichowie pod Gdańskiem - 10 stycznia 1945 w Milanówku) absolwent Gimnazjum w Chojnicach, student prawa Uniwersytetu w Berlinie, dr praw 1888, specjalista w zakresie prawa rzymskiego i prawa cywilnego, prof. nadzw. 1895 i prof. zw. 1897 Uniwersytetu we Fryburgu, od 1900 prof. i kierownik Katedry Prawa Rzymskiego UJK, dziekan Wydziału Prawa 1908-09, od 1915 prof. UW, rektor 1923/24 oraz prorektor 1924/25, kurator i Filister honorowy Unii, dr honoris causa Uniwersytetu w Nancy
- Adam Ambroży Schwarz, (1878 - 1 czerwca 1934) inż. leśnik, prof. użytkowania lasu SGGW, PW i Państwowej Szkoły Mierniczej, wieloletni prezes Zawodowego Związku Leśników R.P., redaktor “Lasu Polskiego”, odznaczony m.in. Fińskim Krzyżem Komandorskim, Orderem “Białej Róży, Filister honorowy Unii, pochowany na warszawskich Powązkach
Członkowie rzeczywiści
- Dariusz Ajewski, c. 1924/25, akt. 1924/25
- Mieczysław Andrzejewski, student UW, c. 1929/30, akt. 1929/30
- Witold Babski, student WSH, c. 1932/33, akt. 1932/33
- Henryk Biederman, student WSH, c. 1925/26, akt. 1925/26-33, wiceprezes sem. let. 1927/28, prezes sem. zim. 1930/31
- Wojsław Bielicki, c. 1932/33, akt. 1932/33
- Jerzy Bogucki, c. 1925/26, akt. 1925/26
- Józef Buczkowski, student WSH, c. 1927/28, akt. 1927/28-30
- Witold Chachulski, student SGGW, c. 1924/25, akt. 1924/25-30, prezes sem. let. 1925/26
- Edward Curkowski, s. Tomasza i Marii z d. Dworzańskiej, student UW, c. 1929/30, akt. 1929/30-31
- Ziemowit Chwaściński, student WSH, akt. 1928-31
Konrad Czyrski, lata 20-te.
- Konrad Czyrski, (18 listopada 1901 w Lewkowcach na Podolu - 9 stycznia 1941 w Warszawie) herbu Rawicz, s. Stanisława Maurycego i Witalisy z Konopelskich, szwagier Jana Stawiskiego (Unia), uczeń Gimnazjum na Podolu (?), ochotnik, kapral w 1 Pułku Strzelców Konnych 1 Wołyńskiej Dywizji 1919-22 (front wołyński marzec-sierpień 1919, front poleski grudzień 1919-lipiec 1920), ranny, w niewoli bolszewickiej lipiec-listopad 1920, z której uciekł, inwalida wojenny, student i absolwent 1928 leśnictwa SGGW (inż. leśnik), akt. 1925-28, wiceprezes sem. let. 1925/26, olderman sem. zim. 1927/28, po studiach komisarz ochrony lasów m.in. w Łowiczu na Wileńszczyźnie, odznaczony Srebrnym i Brązowym Krzyżem Zasługi, pochowany na Wojskowym Powązkach w Warszawie (B12, rz. 1, gr. 11)
[Źródła (poza wskazanymi poniżej spisu członków): relacja Elżbiety Gutowskiej-Niedziałek]
- Jerzy Daszewski, student SGGW, c. 1925, akt. 1925-1933, prezes sem. let. 1927/28
- Jerzy Dołner, student USB, od 1930 UW, akt. 1929-32, olderman sem. zim. 1930/31
- Juljusz Downarowicz, akt. 1932/33
- Stefan Falęcki, akt. 1924-26, kierownik Wydziału Finansowego sem. zim. 1924/25, olderman sem. let. 1924/25
- Witold Falęcki, c. 1924/25, akt. 1924/25-26
- Stanisław Farbowski, student SGGW, c. 1931/32, akt. 1931/32-33, sekretarz sem. zim. 1932/33
- Józef Franz,
- Jan Gierycz, student PW, c. 1924/25, akt. 1924/25-33, sekretarz sem. let. 1924/25
- Marjusz Stanisław Golcz, (25 kwietnia 1899 w Wilczorudzie w pow. grójeckim - 1940 w Charkowie), s. Stefana i Zofii z Borowskich, ochotnik WP, w wojnie polsko-rosyjskiej 1920 w 1 Pułku Artylerii Ciężkiej i 201 Pułku Artylerii Piechoty, student PW, od 1931 UW, założyciel Unii, akt. 1921-31, dziennikarz, redaktor PAT w Warszawie, absolwent Szkoły Podchorążych Rezerwy 1928, ppor. rez. broni pancernej, przydzielony do 9 Baonu Pancernego, w niewoli sowieckiej, zamordowany przez NKWD
- Włodzimierz Golcz, c. 1924/25, akt. 1924/25
- Maksymilian Górkiewicz, student PW, c. 1927/28, akt. 1927/28-29
- Olgierd Grabianko, c. 1924/25, akt. 1924/25
- Jan Grabowski, student WSH, c. 1927/28, akt. 1927/28-33, wiceprezes sem. let. 1929/30
- Zygmunt Gromnicki, student SGGW, c. 1925/26, akt. 1925/26-28
- Piotr Grzybowski, student WSH, c. 1924/25, akt. 1924/25-33, wiceprezes sem. let. 1928/29
- Idzi Guderski, c. 1925/26, akt. 1925/26
- Włodzimierz Hajdrych, student UW, c. 1927/28, akt. 1927/28
- Roman Hoppe, student UW, c. 1929/30, akt. 1929/30-31
- Tadeusz Hornowski, c. 1924/25, akt. 1924/25-26
- Kazimierz Iwiński, student UW, c. 1929/30, akt. 1929/30-33, sekretarz sem. zim. 1930/31, wiceprezes sem. zim. 1931/32
- Stanisław Jasiński, student WSH, c. 1931/32, akt. 1931/32-33
- Tadeusz Jerzmanowski, student UW, c. 1930/31, akt. 1930/31-33, sekretarz sem. zim. 1931/32, prezes sem. zim. 1932/33
- Stanisław Jędrzejewski, student UW, c. 1931/32, akt. 1931/32-33
- Stefan Kaczmarski, c. 1925/26, akt. 1925/26
- Jerzy Kassakajtis, student SGGW, od 1930 USB, akt. 1927-32
- Kazimierz Kopczyński, student USB, c. 1924/25, akt. 1924/25-32
- Stanisław Kossobudzki, student WSH, c. 1927/28, akt. 1927/28-33, w początkach lat 30-tych pracownik Konsultatu RP w Tyfilisie (Związek Radziecki)
- Daniel Kotowicz, student UW, akt. 1929/30
- Lucjan Kowalewski, student PW, od 1931 student SGGW, c. 1930/31, akt. 1930/31-33
- Franciszek Kozłowski, student PW, c. 1925, akt. 1925-29, olderman sem. let. 1928/29
- Leon Kral, student PW, c. 1931/32, akt. 1931/32-33
- Jerzy Lewandowski, student PW, c. 1925/26, akt. 1925/26-30
- Michał Łapienis, akt. 1924-25, kierownik Wydziału Naukowego sem. zim. 1924/25, wiceprezes sem. let. 1924/25
- Antoni Łączkowski, c. 1925/26, akt. 1925/26
- Henryk Majewski, c. 1925/26, akt. 1925/26
- Przemysław Meinhart, brat (?) Ziemisława (Unia), student UW, c. 1930/31, akt. 1930/31-33
- Ziemisław Meinhart, brat (?) Przemysława (Unia), student WSH, c. 1929/30, akt. 1929/30-33
- Kazimierz Mencel, akt. 1924-25
Leon Michalewski, 1929/30 r.
- Leon Michalewski, (20 lutego 1905 - 17 maja 1944 pod Monte Cassino) s. Józefa i Anieli ze Studzińskich, student WSH, c. 1927/28, akt. 1927/28-31, sekretarz sem. let. 1928/29, prezes sem. let. 1929/30, olderman sem. zim. 1931/32, wiceprezes sem. zim. 1932/33, pracował w Banku Gospodarstwa Krajowego w Warszawie, zmobilizowany w 1939 walczył w wojnie obronnej jako por. 6 Pułku Legionów z Wilna, wzięty do niewoli rosyjskiej, wszedł w skład II Korpusu PSZ, kapitan, dowódca 4 kompanii pod Monte Cassino, ciężko ranny, nie pozwalał się ratować wydając komendy “Naprzód”, pochowany na cmentarzu polskim w Monte Cassino (zob. Melchior Wańkowicz, Monte Cassino, ss. 194, 213-214, 219)
[Źródła (poza wskazanymi poniżej spisu członków): relacje Krzysztofa Michalewskiego i Elżbiety Gutowskiej-Niedziałek]
- Edmund Mieroszewicz (Miroszewicz), pierwszy sekretarz wewn. ZPKA 1922-23 (I kadencja), prezes Związku Filistrów Unii (1928)
- Włodzimierz Mikusiński, c. 1924/25, akt. 1924/25
- Czesław Nadolski, student UW, c. 1931/32, akt. 1931/32-33
- Jan Naumoff-Ostrowski, student UW, akt. 1924-32
- Mieczysław Nergier, c. 1925/26, akt. 1925/26
- Bohdan Nowakowski, student UW, c. 1927/28, akt. 1927/28
- Jerzy Ordyński, student WSH, akt. 1927-33, olderman sem. let. 1929/30
- Witold Parowski, student SGGW, c. 1925/26, akt. 1925/26-33
- Jan Pawczyński, student UW, c. 1929/30, akt. 1929/30-32, wiceprezes sem. zim. 1930/31
Eugeniusz Piwnicki, 1929/30 r.
- Eugeniusz Piwnicki, ( - lata 60-te) student UW, c. 1925/26, akt. 1925/26-33, olderman sem. let. 1927/28, prezes sem. let. 1928/29, mieszkał w Warszawie
[Źródła (poza wskazanymi poniżej spisu członków): relacja Elżbiety Gutowskiej-Niedziałek]
- Jerzy Przybylski, student WSH, c. 1927/28, akt. 1927/28-33, sekretarz sem. let. 1929/30
- Stanisław Przyłuski, c. 1932/33, akt. 1932/33
- Zenon Raczkowski, student WSH, c. 1929/30, akt. 1929/30-33
- Czesław Romański, student SGGW, c. 1929/30, akt. 1929/30-33
- Władysław Rożnowski, c. 1925, akt. 1925
- Wacław Sapiński, student PW, akt. 1927-33
- Gustaw Sennewald, c. 1924/25, akt. 1924/25
- Wacław Sikorski, akt. 1924-25
- Jan Skiendzielewski, student SGGW, c. 1925/26, akt. 1925/26-32
- Jerzy Sobolewski, akt. 1924-26, sekretarz sem. zim. 1924/25
- Jan Sommer, akt. 1924-26
- Jan Stański, c. 1925/26, akt. 1925/26
Jan Stawiski, 1927 r.
- Jan Stawiski, (6 czerwca 1904 w Zduńskiej Woli - 6/7 sierpnia 1944 w Warszawie) herbu Gozdawa, s. Edmunda i Stanisławy z Kobyłeckich, wnuk Feliksa (Konwent Polonia), szwagier Konrada Czyrskiego (Unia), prawd. uczeń Gimnazjum w Zduńskiej Woli bądź Sieradzu, student WSH, akt. 1927-33, skarbnik 1932/33, po studiach urzędnik w Ministerstwie Rolnictwa w Warszawie, rozstrzelany przez Verbrennungskomando w Hali Mirowskiej w zbiorowej egzekucji podczas tzw. rzezi Woli w czasie powstania warszawskiego, pochowany na Cmentarzu Powstańców na Woli (kw. 125, znaczek grobowy PCK 7704)
[Źródła (poza wskazanymi poniżej spisu członków): relacja Elżbiety Gutowskiej-Niedziałek]
Jan Stożkowski, 1924 r.
- Jan Józef Stożkowski, (20 maja 1904 w Guzowie - 1 marca 1942 w miejsc. Merke w Kazachstanie) s. Antoniego i Heleny z d. Jarczyńskiej, absolwent Gimnazjum Kazimierza Kulwiecia w Warszawie, student rolnictwa SGGW, c. 1925, akt. 1925-30, po studiach pracował w Monopolu Tytoniowym, tuż przed wojną w Borszczowie w woj. tarnopolskim, po wybuchu II wojny światowej aresztowany przez Rosjan i wywieziony do Rosji, wstąpił do PSZ w ZSRR gen. Władysława Andersa, zmarł w szpitalu wojskowym, pochowany prawd. w zbiorowej mogile k. Merke
- Jerzy Szaniawski, c. 1925, akt. 1925
- Jerzy Szyszko, c. 1925, akt. 1925-26
- Bernard Śmielewski, student PW, c. 1931/32, akt. 1931/32-33
Bronisław Świątkowski, prawd. ok. 1925 r. (?).
- Bronisław Świątkowski, student SGGW, akt. 1925-30, sekretarz sem. let. 1925/26
Józef Tauzowski, lata 20-te.
- Józef Tauzowski, (26 lipca 1899 w Ostroj Górce w par. WNMP w Sosnowcu - 15 czerwca 1976 w Warszawie) z rodziny szlacheckiej wywodzącej się z Ziemi Siewierskiej, s. Edmunda Stanisława i Marianny Władysławy z d. Plucińska, student WSH, akt. 1925-33, prezes sem. zim. 1927/28, prezes sem. zim. 1931/32, po wojnie dyrektor i członek Zarządu Towarzystwa Ubezpieczeń i Reasekuracji “Warta”, inicjator, organizator, pierwszy dyrektor Polskiego Rejestru Statków, odznaczony m.in. Krzyżem Polonia Restituta, Złotym i Srebrnym Krzyżem Zasługi, Złotą Odznaką “Zasłużony Pracownik Morza”, Odznaką honorową “Zasłużonym Ziemi Gdańskiej”, pochowany na cywilnych Powązkach w Warszawie (przy Kościele pw. św. Karola Boromeusza) [Źródła (poza wskazanymi poniżej spisu członków): relacja Elżbiety Gutowskiej-Niedziałek oraz krewnego Marka Piotra Wójcickiego]
- Jan Trzaska, student PW, akt. 1924-33
- Jerzy Antoni Turski, (8 kwietnia 1904 w Kijowie - 1940 w Katyniu), s. Antoniego i Ludwiki z Czerniawskich, ochotnik w wojnie polsko-rosyjskiej 1920, student i absolwent prawa UW 1929, c. 1925 (?), akt. 1925-30, w 1937 wiceprokurator Sądu Okręgowego w Warszawie, aresztowany 26 IX 1939 przez NKWD we wsi Wołkowyja, zamordowany przez NKWD
- Wiesław Winiarski, student UW, c. 1932/33, akt. 1932/33
- Witold Winiarski, student UW, akt. 1927-33
- Mieczysław Wróblewski, student UW, c. 1925, akt. 1925-33, sekretarz sem. let. 1927/28
- Zygmunt Zaleski, akt. 1924-25, prezes sem. zim. 1924/25
- Aleksander Zambrzycki, akt. 1924-25, olderman sem. zim. 1924/25
- Bohdan Zembrzuski, akt. 1924-25, wiceprezes sem. zim. 1924/25, prezes sem. let. 1924/25
- Zdzisław Zieliński, student WSH, c. 1924/25, akt. 1924/25-31
- Aleksander Żelazny, student PW, akt. 1927-33
Listę członków opracowano na podstawie:
1) biuletynów Warszawskiego Koła Międzykorporacyjnego z lat 1924-1933,
2) materiałów archiwalnych z Archiwum Korporacyjnego.
Opracowanie: Bartłomiej P. Wróblewski
Opublikowano: 2 IX 2010 r.
Ostatnia zmiana: 22 V 2020 r.
Propozycja cytowania: Bartłomiej P. Wróblewski, Polska Korporacja Akademicka “Unia” (Warszawa), (na:) www.archiwumkorporacyjne.pl, stan 22 V 2020 r.
Czarna Kawa Unii, w najwyższym rzędzie stoi pierwszy od lewej Jan Stawiski, w drugim rzędzie od góry od lewej 18. Leon Michalewski (z szafą i w białej muszce), 19. NN, 20. NN, 21. NN, 22. Eugeniusz Piwnicki, 23. Konrad Czyrski, 24. Józef Tauzowski, 25. NN, siedzą od lewej: 11. Lucyna Czyrska (w białej sukni, z kokardą na białym ramieniu, żona Konrada Czyrskiego), Warszawa 1929/30 r.